🧠 Inside the Deposition: OpenAI Đã Tự Hủy Thế Nào Chỉ Trong Vài Ngày

 Một bản lời khai dài 10 tiếng của Ilya Sutskever, đồng sáng lập OpenAI, vừa bị công bố trong vụ kiện Musk v. Altman — hé lộ hậu trường hỗn loạn, âm mưu nội bộ và những quyết định quản trị sai lầm suýt khiến OpenAI biến mất khỏi bản đồ công nghệ.

Tài liệu dài 365 trang mô tả rõ: những thiên tài kỹ thuật có thể xây dựng AI mạnh nhất hành tinh… nhưng lại thất bại hoàn toàn khi điều hành con người thật.

---

⚖️ 1️⃣ 52 Trang “Tài Liệu Bí Mật” Dựa Trên Tin Đồn

Ilya Sutskever đã soạn một hồ sơ dài 52 trang để thuyết phục hội đồng sa thải Sam Altman, CEO OpenAI.
Trong đó, anh cáo buộc Altman “nói dối liên tục, chia rẽ đội ngũ điều hành và thao túng quyền lực”.

Nhưng cú twist là: mọi cáo buộc đều đến từ một nguồn duy nhất — CTO Mira Murati.
Không xác minh, không đối chất. Ilya thừa nhận:

“Tôi hoàn toàn tin vào thông tin Mira cung cấp. Tôi nghĩ mình biết sự thật, nhưng thật ra chỉ là nghe lại từ người khác.”

Nói cách khác: OpenAI từng suýt tan rã chỉ vì một tin đồn nội bộ.

---

♟️ 2️⃣ Cuộc Cờ Hội Đồng Kéo Dài Hơn Một Năm

Khi được hỏi anh lên kế hoạch loại bỏ Altman từ bao lâu, Ilya trả lời:

“Ít nhất một năm.”

Anh chờ đúng thời điểm khi đa số hội đồng (board majority) không còn thân thiết với Altman để ra tay.
Đây là bài học điển hình về board dynamics — nơi CEO nắm quyền bổ nhiệm hội đồng, còn phe đối lập chờ từng ghế trống để lật cờ.

---

🏗️ 3️⃣ Cuối Tuần Suýt Sáp Nhập Với Anthropic

Chỉ 48 giờ sau khi Altman bị sa thải, hội đồng đã xem xét việc sáp nhập OpenAI vào Anthropic, đối thủ trực tiếp.
Theo lời khai, Helen Toner, thành viên hội đồng, là người ủng hộ mạnh nhất phương án này.

Nếu thương vụ đó xảy ra, OpenAI sẽ biến mất như một thực thể độc lập — toàn bộ công nghệ GPT sẽ được hợp nhất dưới Anthropic.

“Tôi cực kỳ không hài lòng với ý tưởng này,” Ilya nói. “Tôi không muốn OpenAI bị sáp nhập.”

---

💀 4️⃣ “Hủy Diệt OpenAI Có Thể Phù Hợp Với Sứ Mệnh”

Câu nói khiến giới công nghệ lạnh gáy đến từ Helen Toner:

“Việc hủy diệt OpenAI có thể phù hợp với sứ mệnh an toàn AI (AI safety mission).”

Toner đại diện cho nhóm tư tưởng tin rằng AI phát triển quá nhanh là mối đe dọa sinh tồn của loài người.
Theo họ, thà giết OpenAI còn hơn để nó tạo ra AGI mất kiểm soát.

Khi hàng trăm nhân viên cảnh báo rằng công ty sẽ sụp đổ nếu Altman không quay lại, Helen đáp: “Thế cũng tốt thôi.”
Câu nói này tóm gọn cuộc chiến triết lý: Tốc độ vs. An toàn, Tầm nhìn vs. Sợ hãi.

---

🚨 5️⃣ Sai Lầm Chí Mạng: Tin Một Người, Bỏ Qua 700 Người

Cú đâm chí tử đến từ niềm tin mù quáng.
Ilya dựa hoàn toàn vào lời của Mira Murati mà không kiểm chứng với COO Brad Lightcap hay Greg Brockman.

Anh còn thừa nhận hội đồng “thiếu kinh nghiệm, vội vàng” và nghĩ rằng nhân viên sẽ “không quan tâm lắm” khi Altman bị sa thải.
Kết quả: 700/770 nhân viên ký đơn đòi Altman quay lại, sẵn sàng rời sang Microsoft.
Ilya nói:

“Tôi không nghĩ họ sẽ cổ vũ, nhưng cũng không ngờ họ lại phản ứng mạnh như thế.”

Đó là khoảnh khắc anh nhận ra — thiên tài kỹ thuật không đồng nghĩa với khả năng hiểu con người.

---

🧩 Kết luận AlphaView

Câu chuyện OpenAI không chỉ là drama công nghệ — mà là bản hướng dẫn về cách một tổ chức có thể tự phá hủy khi quyền lực, niềm tin và lý tưởng va vào nhau.

• Ilya: nhà khoa học thiên tài, nhưng thiếu kỹ năng chính trị.

• Toner: tín đồ AI an toàn, sẵn sàng đốt nhà để cứu thế giới.

• Altman: người thực dụng, xây đế chế từ chaos.

• Kết quả: OpenAI mất niềm tin, suýt mất cả linh hồn.

Nếu là tôi, tôi sẽ nói: AI không nguy hiểm bằng con người tưởng mình đang kiểm soát nó.